Klasyfikacja obuwia roboczego według normy określa poziomy ochrony oraz właściwości, którymi powinno się ono charakteryzować. Artykuł przynosi kompleksowy przegląd klasyfikacji i norm obowiązujących w zakresie obuwia ochronnego, podkreślając istotę odpowiedniego doboru obuwia dla zapewnienia bezpieczeństwa i wygody pracowników.
Czym jest obuwie robocze i do czego służy?
Obuwie robocze to specjalne buty zaprojektowane do ochrony stóp pracowników w miejscu pracy. Służy do ochrony przed niebezpiecznymi wpływami środowiska przemysłowego i podczas wykonywania obowiązków służbowych. Konstrukcja buta może mieć różne cechy, takie jak antypoślizgowa podeszwa, stalowy podnosek, ochrona przed przepięciami elektrycznymi, odporność obuwia na chemikalia. Jest niezbędne, gdy obowiązki służbowe pracownika są związane z ryzykiem urazów nóg. Pracodawca jest odpowiedzialny za zapewnienie pracownikowi odpowiedniego obuwia roboczego, dostosowanego do wykonywanych przez niego obowiązków.
Podział obuwia roboczego ze względu na stopień ochrony
Klasa S1. Obuwie bezpieczne wyposażone w podnosek metalowy lub kompozytowy, zgodne z normą EN ISO 20345. Jest to obuwie przeznaczone do pracy w suchym środowisku, często stosowane w logistyce, przemyśle czy rzemiośle.
Klasa S1P. Obuwie bezpieczne z wkładką antyprzebiciową, które zapewnia dodatkową ochronę przed ostrymi przedmiotami. Jest to obuwie uniwersalne, które spełnia większość potrzeb.
Klasa S3. Obuwie ochronne zapewniające maksymalną ochronę, w tym osłonę palców, wkładkę antyprzebiciową, bieżnikowaną podeszwę i wodoodporną powierzchnię. Jest to obuwie przeznaczone dla osób, które wymagają maksymalnej ochrony w każdej sytuacji.
Półbuty robocze skórzane BETA Model 7241B spełniające normę EN ISO 20345 2011
Klasy ochrony obuwia roboczego: od butów S1 do S3
Obuwie robocze jest kluczowe dla bezpieczeństwa i komfortu pracy. Każda klasa S obuwia roboczego (S1, S2 i S3) określa minimalne cechy ochronne dla stóp.
Buty S1: Obuwie z zamkniętymi palcami i piętami, podeszwy antypoślizgowe, właściwości antyelektrostatyczne, zabudowana pięta, absorpcja energii w części piętowej.
Buty S2: Wszystko, co ma S1, plus odporność wodoodporna wierzchu, który nie przepuści wody przez minimum godzinę.
S3: Wszystko, co ma S2, plus wkładka odporna na przebicie i specjalna podeszwa.
Buty S3 są bardziej zaawansowane niż S1, zapewniając większą ochronę w przypadku większego ryzyka obrażeń.
Normy i kategorie ochronności obuwia roboczego
Użytkowane w zakładach pracy obuwie robocze musi być zgodne z obowiązującymi normami krajowymi oraz europejskimi. To dzięki nim można być pewnym tego, że stopy pracowników będą należycie chronione przed szerokim wachlarzem zagrożeń. Służy temu korzystanie z różnych wariantów butów podzielonych na klasy.
Co to jest norma PN-EN ISO 20345?
Norma PN-EN ISO 20345 jest podstawowym dokumentem regulującym wymagania dotyczące obuwia bezpiecznego stosowanego w środowiskach pracy. Obuwie spełniające tę normę musi zapewniać ochronę przed urazami mechanicznymi, chemicznymi i termicznymi, a także spełniać określone parametry wytrzymałościowe. Wymagana ochrona palców stopy realizowana jest za pomocą podnosków, które wytrzymują siły do 200 J. Obuwie klasy S1, S2, czy S3 różni się dodatkowymi funkcjonalnościami, ale zawsze musi spełniać wymagania dotyczące obuwia bezpiecznego określone w tej normie.
Jakie są wymagania normy PN-EN ISO 20347?
Norma PN-EN ISO 20345 określa wymagania dla obuwia bezpiecznego używanego do celów ogólnych. Dotyczy materiału cholewki i podnoska ochronnego. Wymaga odpowiedniej grubości podeszwy, odporności na ścieranie i przepuszczalności pary wodnej. W 2023 roku norma została zaktualizowana. Obuwie wprowadzone na rynek po tej dacie musi być certyfikowane zgodnie z nowymi zapisami. Obuwie dostępne na rynku przed tą datą zachowuje swój dotychczasowy certyfikat.
Jakie dodatkowe właściwości obuwia są określone w normach?
Normy obuwia roboczego precyzują szereg dodatkowych cech, takich jak odporność na przebicie, antypoślizgowość, wodoodporność czy izolację od zimna. Na przykład, obuwie klasy S2 charakteryzuje się dodatkową ochroną przed wnikaniem wody, a buty robocze S3 posiadają podeszwy antyprzebiciowe. Wybór obuwia powinien uwzględniać rodzaj zagrożeń występujących w miejscu pracy.
Jak interpretować oznakowanie obuwia roboczego?
Oznakowanie obuwia roboczego tworzą podział obuwia roboczego i określają, jakie cechy ochronne posiadają buty.
S1, S2, S3 to klasy ochronne - oznaczają obuwie z różnymi właściwościami ochronnymi, takimi jak podnosek, wkładka antyprzebiciowa itp.
P - obuwie z podeszwą odporną na przebicia.
A - obuwie antyelektrostatyczne.
E - absorpcja w obszarze pięty.
WR - wodoodporne modele.
WRU - cholewka odporna na wodę.
W Polsce obowiązują trzy normy: PN-EN 345 (obuwie bezpieczne), PN-EN 346 (obuwie ochronne) oraz PN-EN 347 (obuwie zawodowe). Każda z nich określa różne wymagania dla obuwia, w tym wytrzymałość podnosków przy uderzeniu.
Właściwości ochronne obuwia roboczego
Zadaniem obuwia ochronnego jest zapewnienie maksymalnej ochrony przed urazami, takimi jak zgniecenia, przecięcia czy poślizgnięcia. Podział obuwia ochronnego uwzględnia trzy klasy obuwia: S1, S2 i S3, które spełniają określone normy obuwia. Klasy obuwia ochronnego są ściśle związane z wymaganiami dotyczącymi obuwia bezpiecznego.
Ochrona stóp - odporność na przebicie i ochrona śródstopia
Buty robocze są kluczowym elementem ochrony stóp na stanowisku pracy. Odporność na przebicie jest jednym z najważniejszych aspektów tej ochrony. Konkretne kategorie obuwia roboczego są wyposażone w stalowe lub kompozytowe wkładki, które zapobiegają przedostawaniu się ostrych przedmiotów przez podeszwę. Ochrona śródstopia jest równie istotna. Wiele modeli butów roboczych ma wzmocnione obszary w okolicy śródstopia, aby zapewnić dodatkową ochronę. Wybór odpowiednich butów roboczych zależy od specyfiki stanowiska pracy. Zawsze należy dokładnie poznać właściwości obuwia roboczego i upewnić się, że spełniają one wymagane normy.
Własności antyelektrostatyczne i wodoodporne obuwia roboczego
Właściwości antyelektrostatyczne. Obuwie antystatyczne (ESD) posiada podeszwę o podwyższonej przewodności, co zapobiega powstawaniu ładunku elektrostatycznego na ciele człowieka. Obuwie elektroizolacyjne chroni przed iskrami i porażeniem elektrycznością.
Właściwości wodoodporne. Wodoodporne buty ochronne są niezbędne dla pracowników na budowach i w innych środowiskach, gdzie występuje ryzyko zamoczenia. Zapewniają ochronę przed deszczem i wilgocią.
Obuwie robocze o tych właściwościach często posiada dodatkowe cechy, takie jak odporność na oleje, ochrona podeszwy przed przekłuciem, a także urzeźbiona podeszwa antypoślizgowa.
Absorpcja energii - jak obuwie robocze chroni przed urazami?
Obuwie robocze chroni stopy przed urazami dzięki specjalnym cechom. Wyposażone jest w podnoski, które przeszły testy wytrzymałościowe polegające na uderzeniu z energią 200 J. Dodatkowo posiada właściwości antyelektrostatyczne, zabudowaną piętę, więc zapewnia absorpcję energii w części piętowej. Dzięki temu obuwie ochronne niweluje energię podczas uderzenia, chroniąc stopy przed urazami. Właściwości te są szczególnie ważne w miejscach, gdzie istnieje ryzyko uderzenia w palce.
Wybór odpowiedniego obuwia roboczego
Dobór właściwego obuwia roboczego zależy od specyfiki pracy oraz potencjalnych zagrożeń. Ważne jest, aby uwzględnić normy obuwia roboczego i dostosować rodzaj obuwia do środowiska pracy. Obuwie klasy S1P, S2 czy S3 zapewnia z różne poziomy ochrony i komfortu użytkowania.
Buty S1P, S2, buty robocze S3: który model wybrać?
Kategorie obuwia roboczego zależą od specyfiki wykonywanej pracy i występujących zagrożeń. Poniżej krótkie przypomnienie klasy ochrony obuwia S1, S2, S3.
S1. Zapewniają ochronę przed uderzeniami o energii do 200 J i naciskiem do 15 kN, a także przed przetarciami. Posiadają izolację elektryczną oraz pochłaniają energię w obcasie.
S2. Buty te mają te same cechy co S1, ale dodatkowo są odporne na przenikanie wody (dobre jako buty na budowę).
S3. Oferują te same walory co S2, ale dodatkowo podeszwa jest odporna na przekłucia.
Jeśli pracujesz w suchych warunkach, buty S1 mogą być wystarczające. Jeśli masz kontakt z wodą, rozważ obuwie zawodowe S2. Jeśli istnieje ryzyko przebicia podeszwy, wybierz buty S3.
Buty na budowę, do pracy, półbuty robocze: jak dopasować obuwie do rodzaju pracy?
Dobór butów roboczych zależy od rodzaju pracy. Na budowie, gdzie możemy nastąpić na gwóźdź, wskazane są typy butów z grubą, twardą podeszwą. W terenie, na przykład kamienistym, wybierzmy obuwie z podeszwą gumową i głębokim bieżnikiem. W gospodarstwie rolnym przydadzą się kalosze. Ważne jest też usztywnienie buta, które chroni kostkę przed skręceniem oraz twardość noska, zapewniająca ochronę przed uderzeniami. Pamiętajmy o wyborze odpowiedniego materiału buta i jego wysokości. Klasy obuwia roboczego są w kontekście ważnym drogowskazem.
Bezpieczne obuwie robocze: na co zwrócić uwagę przy zakupie?
Przy wyborze bezpiecznego obuwia roboczego warto zwrócić uwagę na poniższe aspekty.
Certyfikacja. Upewnij się, że obuwie posiada odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa (np. EN ISO 20345).
Ochrona kostki i stopy. Konstrukcja buta obejmuje stalowe lub kompozytowe noski dla ochrony przed uderzeniami, a także być odporne na przekłucie.
Materiał. Wybierz obuwie wykonane z materiałów odpornych na wodę, oleje i chemikalia.
Komfort. Długotrwałe noszenie wymaga wygodnego obuwia. Sprawdź, czy mają odpowiednią amortyzację i wsparcie dla stopy.
Przyczepność. Podeszwy powinny zapobiegać poślizgnięciom.
Podsumowanie
Obuwie robocze jest kluczowym elementem ochrony osobistej na miejscu pracy. Wymagania obuwia i techniczny podział butów definiują normy, takie jak EN ISO 20345, które określają minimalne wymagania dla butów ochronnych. Właściwości obuwia roboczego obejmują odporność obuwia na ścieranie, przekłucie, uderzenia i skręcenia. Mogą również oferować ochronę termiczną i elektryczną. Materiały używane do produkcji obuwia roboczego muszą być wytrzymałe, ale jednocześnie zapewniać komfort użytkownikowi.
FAQ
Co to znaczy bezpieczne buty klasy S3, S1P i S7?
Obuwie klasy S1P łączy cechy antypoślizgowe z ochroną przed przebiciem podeszwy, co sprawia, że jest odpowiednie dla prac w środowiskach suchych. Klasa S3 oferuje dodatkowo wodoodporność, co jest istotne w wilgotnych warunkach. Nowa klasa S7 pojawiła się w treści normy EN ISO 20345:2022 - posiada te same cechy, co klasa S3, ale przewiduje poszerzoną ochronę w zakresie całościowej wodoodporności.
Czym się różnią buty robocze S3 od S1?
Różnica między obuwiem klasy S3 a S1 polega na dodatkowej ochronie przed wodą oraz obecności podeszwy antyprzebiciowej w klasie S3. Buty robocze klasy S1 nadają się do prac w suchych warunkach, podczas gdy obuwie klasy S3 jest przeznaczone do środowisk bardziej wymagających.
Jakie buty robocze wybrać?
Wybór obuwia roboczego powinien być dostosowany do rodzaju pracy oraz potencjalnych zagrożeń. Na przykład obuwie robocze bez podnoska sprawdzi się w miejscach, gdzie ochrona palców stopy nie jest wymagana, a buty robocze S2 oferują dodatkowe zabezpieczenia przed wodą.
Dlaczego stosować buty robocze?
Stosowanie obuwia BHP minimalizuje ryzyko urazów stóp, takich jak zgniecenia czy przebicia. Wymagania dotyczące obuwia ochronnego określają normy, które są fundamentem bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Dla kogo przeznaczona jest klasa ochronności S3?
Obuwie klasy S3 przeznaczone jest dla pracowników narażonych na ekstremalne warunki, takie jak mokre i nierówne powierzchnie. Spełnia ono wymagania dotyczące obuwia ochronnego, zapewniając kompleksową ochronę.
Jakie są konsekwencje noszenia niewłaściwego obuwia?
Noszenie niewłaściwego obuwia może prowadzić do poważnych urazów, takich jak uszkodzenia kości czy więzadeł, a także do długotrwałego dyskomfortu i problemów zdrowotnych.
Jakie są różnice między obuwiem zawodowym a obuwiem roboczym?
Obuwie zawodowe oferuje podstawowy poziom ochrony i jest przeznaczone do mniej wymagających warunków. W przeciwieństwie do tego obuwie robocze spełnia surowe normy obuwia ochronnego i zapewnia znacznie większą ochronę, w tym palców stopy za pomocą podnosków.
Czytaj również:
Najwygodniejsze buty robocze. Ranking 2025
Jak chronić stopy przed zmiażdżeniem w miejscu pracy?
Buty dekarskie, czyli jakie? Wybieramy buty do pracy na dachu
Obuwie robocze - rodzaje butów roboczych dostępnych na rynku
61 662 30 96